بررسی دلایل اثرگذاری ابیات بی تصویر در شعر غنایی فارسی(بررسی موردی:غزلیات سعدی،خواجو و حافظ)

پایان نامه
  • وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه لرستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی
  • نویسنده مجید عزیزی هابیل
  • استاد راهنما علی نوری علی حیدری
  • تعداد صفحات: ۱۵ صفحه ی اول
  • سال انتشار 1392
چکیده

چکیده در بیشتر تعاریفی که تاکنون از شعر شنیده ایم، تخیّل محوری ترین عنصر شعری است و بسیاری معتقدند بدون حضور آن شعری وجود نخواهد داشت. در نگاه اول، عامل اصلی زیبایی، دل انگیزی و اثرگذاری بسیاری از اشعار و ابیات مستقل نیز همین عنصر است. با این حال اگر با دقت به ادوار مختلف شعر فارسی بنگریم، درمی یابیم که بسیاری از ابیات اثرگذار هر دوره، ابیاتی هستند که بدون تمسّک به عناصر خیال انگیز، مخاطبان خاص و عام را تحت تأثیر قرار می دهند. مسأل? تأمل برانگیز آن است که در این گونه اشعار چه علل و عواملی سبب اثرگذاری و جاودانگی آن ها می شود؟ عوامل و دلایل اثرگذاری این ابیات را می توان در دو بخش برون? زبان (شکل) و درون? زبان (محتوا) بررسی کرد. بدین صورت: در برون? زبان، عواملی چون موسیقی بیرونی (وزن عروضی)، موسیقی کناری (قافیه و ردیف)، استفاده و تأکید بر فعل و جملات کوتاه به اقتضای معنا ؛ به کار بستن شگردهای دستوری ناظر بر تأویل پذیر کردن متن، گزینش واژگان خاص و ارتباط نهفت? آن ها و... در درون? زبان، احساس و عاطفه؛ فضاسازی و صحنه پردازی؛ سادگی و منطق پذیر بودن کلام؛ رعایت اقتضای حال ، موضوع و مخاطب؛ توصیف های اثرگذار؛ گفت و گو؛ اندیش? والا و فراگیر؛ استفاده از زبان عامیانه و قرابت تجرب? شاعر با تجربیات مخاطب؛ درونمایه های خاص و پر مخاطب و...را می توان برشمرد. می توان گفت از بین عناصر شکلی و محتوایی، حس و عاطفه مهم ترین و تعیین کننده ترین نقش را به عهده دارد و بدون حضور آن، دیگر عناصر تأثیر چندانی نخواهند داشت. واژه های کلیدی : تصویر، سعدی، شعر غنایی، خواجو، حافظ، شکل، محتوا

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی دلایل اثرگذاری ابیات بی تصویر در دیوان حافظ

چکیدهدر بیشتر تعاریفی که تاکنون از شعر شنیده‌ایم، تخیّل محوری‌ترین عنصر شعری است. و بسیاری معتقدند بدون حضور آن شعری وجود نخواهد داشت.در نگاه اول، عامل اصلی زیبایی، دل‌انگیزی و اثرگذاری بسیاری از اشعار و حتی ابیات مستقل نیز همین عنصر است؛ اما اگر با دقت به ادوار مختلف شعر فارسی بنگریم، درمی‌یابیمکه بسیاری از ابیات اثرگذار هر دوره، ابیاتی هستند که بدون تمسّک به عناصر خیال انگیز، مخاطبان خاص و عام ...

متن کامل

نقد انگاره بی بهرگی فرشته از عشق در شعر حافظ

معنای انگارۀ فرشته در اندیشۀ حافظ، در تطبیق اثر با سایر متون صوفیه، دستخوش تحولی جدی شده است. غالب حافظ ‏پژوهان بر این باورند که حافظ عشق را همان بار امانت الهی تلقی می‏‏کند که منحصراً به انسان سپرده شده است و در مقابل، فرشتگان را از عشق بی‏ نصیب می‏‏داند. با وجود این، مقایسۀ نشانگان موجود در شعر حافظ، با صورت بندی‏‏ های مفهومی‏ موجود در تألیفات سایر صوفیه، صحت این گزاره را مورد تردید قرار می‏‌د...

متن کامل

شعر غنایی و عرفان

شعر غنایی که موضوع اصلی آن بیان عواطف و احساسات لطیف انسانی است همۀ غزل‌ها و غزلواره‌ها و منظومه‌های عاشقانه اعم از عرفانی و غیر عرفانی را شامل می‌شود، از آنجا که بزرگترین بخش ادبیات غنایی را اشعار عرفانی تشکیل می‌دهد، در این مقاله بحث اصلی پیرامون شعر عاشقانه است و بدان دلیل که مهمترین نقش در شعر به طور عموم و شعر عرفانی به طور خاص بر عهدۀ قوه خیال و تخیل است و حل بسیاری از غوامض اشعار عارفانه...

متن کامل

شعر غنایی و عرفان

شعر غنایی که موضوع اصلی آن بیان عواطف و احساسات لطیف انسانی است همۀ غزل‌ها و غزلواره‌ها و منظومه‌های عاشقانه اعم از عرفانی و غیر عرفانی را شامل می‌شود، از آنجا که بزرگترین بخش ادبیات غنایی را اشعار عرفانی تشکیل می‌دهد، در این مقاله بحث اصلی پیرامون شعر عاشقانه است و بدان دلیل که مهمترین نقش در شعر به طور عموم و شعر عرفانی به طور خاص بر عهدۀ قوه خیال و تخیل است و حل بسیاری از غوامض اشعار عارفانه...

متن کامل

بررسی آزاداندیشی در شعر حافظ

حافظ شاعری آگاه است و شرایط سیاسی اجتماعی زمانه خویش را خوب دریافته است چندان‌که شعر وی آیینه‌ای از اوضاع سیاسی اجتماعی عصر اوست. دیوان اشعار حافظ، درسنامه آزادگی است و خود نهضتی است در آزاداندیشی که زمان و مکان را در نوردیده و فرهنگی را عرضه کرده که عصاره و چکیده غنی و استوار ایران است و اگر بدان گوش فرا دهیم مفهوم دموکراسی را آن‌گونه که امروز مطرح است با ساختاری که متناسب با روح و روان جمعی ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه لرستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023